सुरुङ्गा नगरपालिका-८ लाई बालमैत्री स्थानीय शासन वडा घोषणा

राशिन्द्र यादव सप्तरी चैत ११। “बालमैत्री स्थानीय शासन पद्धति र व्यवहार : समृद्ध सुरुङ्गाको आधार” नारासहित सुरुङ्गा नगरपालिका-८ लाई बालमैत्री स्थानीय शासन वडा घोषणा गरिएको छ । बालबालिकाको शिक्षा, स्वास्थ्य, सुरक्षा, पोषण, सहभागिता, संरक्षण, मनोरञ्जन तथा समग्र विकासलाई सुनिश्चित गर्ने उद्देश्यका साथ वडा कार्यालय मलहनमामा आयोजित समारोहमा औपचारिक रूपमा यो घोषणा गरिएको हो।

बालमैत्री स्थानीय शासन घोषणा कार्यक्रम बालमैत्री स्थानीय शासन समिति द्वारा आयोजना गरिएको थियो। यस कार्यक्रमलाई सफल बनाउन सुरुङ्गा नगरपालिका र वडा नं. ८ कार्यालय, मलहनमा को विशेष सहयोग रहेको थियो । साथै, सेभ द चिल्ड्रेन र सबल नेपालको समुन्नति परियोजनाले शिक्षा , स्वास्थ जिबिकोपार्जन र बालअधिकारका क्षेत्रमा क्रियाशील संस्थाहरूको सहकार्य र समन्वय रहेको थियो ।

कार्यक्रमका क्रममा वडा नं. ८ का सचिव सन्तोष कुमार चौधरीले बालमैत्री स्थानीय शासनसम्बन्धी प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नुभयो । उहाँले वडामा बालमैत्री शासन प्रणालीलाई प्रभावकारी रूपमा लागू गर्न अपनाइएका नीतिहरू, बालबालिकाका लागि भएका विशेष कार्यक्रमहरू, विद्यालय सुधार अभियान, स्वास्थ्य तथा पोषण प्रवर्द्धन जस्ता विषयमा विस्तृत जानकारी दिनुभयो।

उहाँका अनुसार, बालबालिकामैत्री नीति कार्यान्वयनका लागि स्थानीय सरकारको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको छ । वडा नं. ८ मा बालअधिकार प्रवर्द्धनका लागि आवश्यक आधारभूत संरचनाहरू विकास गरिनुका साथै बालश्रम, बालविवाह र बालहिंसा न्यूनीकरणका लागि विभिन्न सचेतना अभियानहरू सञ्चालन गरिएका छन् ।यस ऐतिहासिक समारोहको अध्यक्षता श्याम प्रसाद साहले गर्नुभएको थियो भने प्रमुख अतिथिका रूपमा सुरुङ्गा नगरपालिकाकी प्रमुख गीता चौधरी उपस्थित हुनुभएको थियो।

कार्यक्रममा अन्य विशेष अतिथिहरूको उल्लेखनीय उपस्थिति रहेको थियो । जसमा रुद्र बहादुर कार्की विशिष्ट अतिथि,सुनिल कुमार पासमान प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत प्रमुख,वडा न. ४ वडाअध्यक्ष देवेन्द्र चौधरी रोशन कुमार मण्डल, सवल नेपालका फिल्ड म्यानेजर,मकर बहादुर सार्की सेभ द चिल्ड्रेनका वरिष्ठ परियोजना संयोजक,राम कुमार महरा विद्यालयका प्रधानाध्यापक,दसन चौधरी जनस्वास्थ्य प्रमुख,इन्द्रदेव चौधरी प्रगति वडा बाल संजालको अध्यक्ष रोहित कुमार राम, वडा न. ५ का वडा अध्यक्ष दिलराम चौधरी वडा न. ११ का वडा अध्यक्ष राम कुमार चौधरी बालमैत्री स्थानीय शासनको गाउँ कमिटि संयोजक शुभ नारायण चौधरी मलाहनमा स्वास्थ्य चौकी प्रमुख राम विलास चौधरी प्रहरी चौकी धातीको इन्चार्जराजेन्द्र कटुवाल जिल्ला समवन्य समिति अनुगमनकर्ता शिव नारायण साह सुरुंगा नगरपालिकाको वडा ११ को वडा सचिव सुनिता चौधरी सहित कार्यक्रममा बालमैत्री शासनको अवधारणा र यसको व्यवहारिक कार्यान्वयनका विषयमा विस्तृत छलफल भयो। प्रमुख अतिथि गीता चौधरीले स्थानीय सरकारले बालबालिकाको हक, अधिकार तथा उनीहरूको समुचित विकासका लागि विभिन्न नीति तथा कार्यक्रम अघि सारेको बताउँदै भनिन्,"बालमैत्री शासन भनेको केवल नारामा सीमित हुने कुरा होइन। यसलाई व्यवहारमा लागू गर्न स्थानीय सरकार, विद्यालय, अभिभावक, सामाजिक संस्थाहरू सबैको साझा प्रयास आवश्यक छ।"

उनले शिक्षा, स्वास्थ्य, पोषण तथा मनोरञ्जनमा सबै बालबालिकाले समान अवसर प्राप्त गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै आगामी दिनमा नगरपालिकाले थप योजनाहरू अघि बढाउने प्रतिबद्धता जनाइन्। विशिष्ट अतिथि रुद्र बहादुर कार्कीले बालबालिकाको शारीरिक, मानसिक तथा सामाजिक विकासका लागि बालमैत्री शासन प्रणाली आवश्यक रहेको बताउँदै, स्थानीय सरकारको जिम्मेवारी अझ प्रभावकारी बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो।

प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत प्रमुख सुनिल पासमानले बालबालिकासँग सम्बन्धित विभिन्न नीति तथा कार्यक्रमहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयन आवश्यक रहेको भन्दै,"बालश्रम, बालविवाह तथा बालअधिकार हनन रोक्न स्थानीय सरकार, समुदाय र परिवारबीच समन्वय बढाउनु अत्यावश्यक छ," भन्ने धारणा राख्नुभयो। बालबालिकाका लागि प्रभावकारी कार्यक्रमहरू बालमैत्री स्थानीय शासन घोषणासँगै वडा नं. ८ ले विभिन्न बालहितकारी कार्यक्रमहरू लागू गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ।

जसमा १. विद्यालय सुधार तथा गुणस्तरीय शिक्षा प्रवर्द्धन २.बालबालिकाका लागि सुरक्षित खेलमैदानको निर्माण ३. पोषणयुक्त आहार र स्वास्थ्य सुविधाको विस्तार ४.बालश्रम तथा बालविवाह न्यूनीकरणका लागि सचेतना कार्यक्रम ५.बालअधिकार संरक्षण तथा सहभागिताको सुनिश्चितता कार्यक्रमका वक्ताहरूले बालमैत्री समाज निर्माण गर्न सरकार मात्र होइन, समुदाय, विद्यालय, अभिभावक तथा स्वयं बालबालिकाको पनि महत्वपूर्ण भूमिका रहने बताए। स्थानीय सरकारले नीति बनाउने भए पनि यसको प्रभावकारी कार्यान्वयनका लागि नागरिक स्तरबाट पनि पहल हुनुपर्नेमा जोड दिइयो।

विद्यालयका प्रधानाध्यापक राम कुमार महराले विद्यालयहरूले बालमैत्री शिक्षण वातावरण सिर्जना गर्नुपर्ने बताउँदै शिक्षक, अभिभावक र विद्यार्थीबीच समन्वय आवश्यक रहेको उल्लेख गरे। सेभ द चिल्ड्रेनका वरिष्ठ परियोजना संयोजक मकरबहादुर सार्कीले बालबालिकाका अधिकार सुनिश्चित गर्न संस्थागत रूपमा पहल गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै, "बालमैत्री स्थानीय शासनको घोषणाले मात्र पुग्दैन, यसको व्यावहारिक कार्यान्वयन नै सफलता हो," भन्ने धारणा राख्नुभयो।

बालमैत्री स्थानीय शासन वडा घोषणासँगै सुरुङ्गा नगरपालिका-८ ले बालबालिकाका लागि सुरक्षित, स्वस्थ, शिक्षासँग जोडिएको तथा उनीहरूको अधिकार सुनिश्चित गर्ने वातावरण तयार पार्न प्रतिबद्धता जनाएको छ। कार्यक्रमको अन्त्यमा सहभागी सबैले बालमैत्री शासन प्रणालीलाई सफलतापूर्वक कार्यान्वयन गर्न हातेमालो गर्दै संयुक्त रूपमा अगाडि बढ्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे। बालबालिकाको समुचित विकास, उनीहरूको अधिकार संरक्षण तथा उनीहरूको उज्ज्वल भविष्यका लागि सुरुङ्गा नगरपालिका-८ को यो पहल सम्पूर्ण नगरपालिकाका लागि अनुकरणीय उदाहरण बन्न सक्छ।