मधेशमा छठका व्रतालुले आज ‘साझको अरघ ’ विधि गर्दै

ओम प्रकाश यादव लहान २२ कार्तिक । मधेश प्रदेशमा यति खेर छठ पर्वको रौनक छाएको छ  सिरहा जिल्लाको लहान नगरपालिका वडा नम्बर २१ मा आज छठपर्वको रौनक छाएको छ कार्तिक शुक्ल चतुर्थीका दिन ‘नहाय–खाय’ खरना बाट व्रत शुरू गरेर आज साझको अरघ गर्दै गरेका श्रद्धालु व्रतालुहरुले भोलि बिहानको अरघ  विधि गर्दैछन् । कार्तिक शुक्ल चतुर्थीका दिन ‘नहाय–खाय’ बाट व्रत शुरू गरेका श्रद्धालुले आज बिहिवार पञ्चमी तिथिमा गरिने साझको अरघ गर्न लागेका हुन् । छठको दोस्रो दिन दिनभर उपवास बसेर साँझ चन्द्रदर्शन अथवा साँझको अर्घ चन्द्रमालाई दिने  विधि छ । भने दोस्रो दिन बिहान सुर्य देउताको अर्घ दिने परम्परा रहेको छ ।

छठको रौनकले बजारमा किनमेलको लागि माटोको भाँडा वर्तन पनि उत्तिकै महँगो थियो र विधिको अनुसार माटाकै नयाँ चुल्होमा बिना दुधको सख्खर हालेर खीर पकाइ केराको पातमा राखेर छठी मातालाई चढाउने र व्रतालु तथा परिवारका सदस्यले प्रसाद खाने चलन छ। व्रतको मुख्य दिन षष्ठी तिथिमा निराहार व्रत बसेर अपराह्न जलाशयमा पुगेर अस्ताउँदो सूर्यलाई पहिलो अर्घ्य दिन्छन्। यो विधिलाई ‘सझुका अरख’ भनिन्छ। सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिइन्छ। यसलाई ‘भोरका अरख’ भनिन्छ। यससँगै व्रत समाप्त हुन्छ। छठमा श्रद्धा र निष्ठालाई महत्त्व दिइन्छ। अर्घ्य दिने पूजा सामग्रीमा बनाइने ठकुवा, भुसुवासहितका मिष्ठान्न परिकार ढिकी–जाँतोमा कुटिएको र पिसिएको पिठोबाटै तयार गरिन्छ। पर्वमा अर्घ्यदिने पवित्र जलाशयको सरसफाइ र श्रृंगारलाई पनि महत्त्व दिइन्छ।